Per 1 januari 2020 wordt weer een groot aantal archiefstukken in beheer bij het Streekarchief openbaar. Voor sommige stukken die door Streekarchief Langstraat Heusden Altena bewaard worden geldt een openbaarheidsbeperking. Deze beperking heeft meestal te maken met de bescherming van de privacy van personen. Meestal duurt een openbaarheidsbeperking 50 of 75 jaar, maar een geboorteakte wordt pas na 100 jaar openbaar. Het overzicht van de archiefstukken die openbaar worden, onder meer weer vele akten Burgerlijke Stand en bidprenten, is hier te vinden. De stukken kunnen vanaf 2 januari worden aangevraagd voor inzage op de studiezaal. Gedigitaliseerde stukken kunnen via de website worden geraadpleegd.

Oorlogsschade
Een bijzonder openbaar geworden archiefdossier bevat de dagrapporten van de Gemeentepolitie Waalwijk over het oorlogsjaar 1944. Ze vermelden, zoals de naam al zegt, zo goed als dagelijks diverse aangiften en gebeurtenissen. Ze variëren van het aangeven van ‘baldadigheid’ van kinderen tot het verlies van persoonsbewijzen en bonkaarten. Het niet op verzoek kunnen tonen van een persoonsbewijs was strafbaar en bonnen waren essentieel om voor voedsel, brandstof etc. in aanmerking te kunnen komen.
Wat indruk maakt, zijn de schademeldingen, ontstaan als gevolg van granaat- en bominslagen na de bevrijding. Vooral in de eerste helft van november 1944 is het raak. Maar opmerkelijk zijn vooral ook de dingen die er niet in staan. Zo wordt er op 5 (Dolle Dinsdag) en 6 september 1944 - de dag van de executie van burgemeester Moonen en de broers Joop en Vincent Hoffmans – geen enkele aantekening gemaakt. Het rapport springt van 4 naar 7 september. En op 31 oktober 1944, de dag van de bevrijding van Waalwijk, wordt er alleen aangifte gedaan van het verlies van een persoonsbewijs en het vinden van 4 levensmiddelenkaarten.

Pieter Wijten
Nog een interessant dossier betreft de afwikkeling van de nalatenschap van P.H.C. Wijten ten bate van de St-Jansparochie in Waalwijk. Petrus Henricus Cornelis Wijten (1839-1920) stond bekend als de ‘weldoener van Waalwijk.’ Bij zijn overlijden schonk deze vrome katholiek diverse van zijn bezittingen aan zijn ‘troetelkind’, de parochie Sint-Jan de Doper.
Pieter of Pieterke Wijten erfde een groot vermogen dat zijn ouders en grootouders hadden verworven, met name in de bierbrouwerij. Al bij leven gaf hij met ruime hand aan vooral katholieke doelen, maar bij zijn overlijden was zijn nalatenschap nog steeds van kapitale omvang. De parochie Sint-Jan de Doper ontving landerijen en huizen met een geschatte waarde van 71.000 gulden (ruim 32.000 euro). Welke precies vind je in het nu openbaar geworden document.
De parochie kreeg dit alles niet ‘voor niks’. Die moest voor Pieter en zijn ouders nog 50 jaar lang de jaargetijden celebreren en het zielboek oplezen. Daarnaast moesten in het eerste jaar na zijn overlijden 100 heilige missen worden opgedragen voor Piet en 200 missen voor zijn ouders.
Pieter schonk niet alleen aan de St-Jansparochie. Nog diverse andere katholieke instellingen kregen een geldbedrag. Ook zijn personeel vergat hij niet. Zij ontvingen ieder 100 gulden voor elk jaar dat zij bij Pieter in dienst waren geweest. De dienstknecht mocht daarnaast zijn bed en toebehoren (lakens en kussens) meenemen. De twee dienstboden kregen de meubels uit de slaapkamer en bovendien honderd gulden voor de aankoop van rouwkleren.
(Dit verhaal over Pieter Wijten is gebaseerd op een artikel over hem in “Brabantse Biografieën 8. Sprang-Capelle, Waalwijk en Waspik (Den Bosch 2008))

Kom eens een kijkje nemen op onze studiezaal. De openingstijden vind je hier.