Website title and logo

Uw zoekacties: Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle e.o. en rechtsvoorgangers, 1835-2023

1178 Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle e.o. en rechtsvoorgangers, 1835-2023

 

In een inventaris staat beschreven welke stukken er allemaal in het archief aanwezig zijn, maar vaak ook een korte geschiedenis van het archief. Bij ‘Kenmerken’ vindt u de pdf-versie van de inventaris en algemene informatie over het archief. Bij ‘Beschrijving van de series en archiefbestanddelen’ vindt u de lijst met beschrijvingen van stukken die zich in dit archief bevinden, gegroepeerd in hoofdstukken/rubrieken. Door op het plus-tekentje te klikken voor een beschrijving van een hoofdstuk/rubriek gaat u steeds een niveau dieper in de inventaris.

 

Hoe zoekt u door een inventaris?

 

Klik op de zoekbalk, bekijk eventueel eerst de ‘Zoektips’ linksonder in het zoekscherm en tik vervolgens uw zoekterm(en) in. Klik vervolgens op ‘zoek’. Onder ‘Gevonden archiefstukken’ verschijnen de beschrijvingen van stukken  waar de zoekterm in voorkomt.

 

Wanneer u op een ‘Gevonden archiefstuk’ klikt, verschijnt een meer gedetailleerde beschrijving met rechts ook een aantal icoontjes in beeld. Het meest rechtse icoon (Aanvragen) kunt u gebruiken wanneer u het betreffende stuk in de studiezaal wilt komen bekijken. Een instructie hoe dit online aanvragen werkt, vindt u hier.

 

Welke archieven heeft het Streekarchief Langstraat Heusden Altena?

 

Bekijk het Archievenoverzicht om te zien welke archieven het Streekarchief beheert. 

 

beacon
 
 
Naar boven om te zoeken
1178   Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle e.o. en rechtsvoorgangers, 1835-2023
1. Archiefvorming
1.1. Geschiedenis van de archiefvormer
1.2. Geschiedenis van het archiefbeheer
laatste wijziging 06-03-2024
641 beschreven archiefstukken
633 gedigitaliseerd
totaal 40.685 bestanden
2. Inhoud en structuur van het archief
2.1. Selectie en vernietiging
2.2. Verantwoording van de bewerking
1178 Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle e.o. en rechtsvoorgangers, 1835-2023
2. 2. Inhoud en structuur van het archief
2.2.
Verantwoording van de bewerking
laatste wijziging 18-12-2017
In januari 2016 begon Jan Korpershoek als vrijwilliger te werken aan de aanvullingen op de archieven die reeds bij het Streekarchief stonden, daarnaast ook aan de meest recente die zich nog bij de Gereformeerde Kerk te Sprang-Capelle bevonden. De stukken werden één voor één doorgenomen en beschreven onder de begeleiding van Liesbeth Verwimp van het Streekarchief. Vervolgens werden ook verschillende suggesties gedaan om te komen tot een goed archiefschema. Jan Korpershoek deed grondig onderzoek naar de oorsprong en evolutie van de kerken te Sprang-Capelle. Dit resulteerde in onderstaand archiefschema dat bestaat uit vijf rubrieken en een zesde rubriek met documentatie. In de "geschiedenis van de archiefvormer" is te lezen hoe de kerken te Sprang-Capelle gevormd werden en evolueerden. Deze afzonderlijke kerkgenootschappen vormden elk hun eigen archiefstukken die al dan niet voortgezet werden door hun opvolgers.
In rubriek A zijn de oudste stukken aan te treffen van de Christelijk Afgescheidene Gemeenten van Sprang en van 's Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle. Deze twee kerken smolten geleidelijk aan samen tot de Christelijke Gereformeerde Kerk van ’s Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle en Sprang. Er werd voor gekozen de stukken van deze kerken samen te voegen in één rubriek. Ten eerste omdat de twee kerken samengingen tot één kerk en ten tweede omdat de aangelegde registers van deze kerken vaak over de verschillende kerken en periodes heen liepen.
Rubriek B beschrijft de stukken van de Nederduitsche Gereformeerde Kerk Sprang en Nederduitsche Gereformeerde Kerk 's Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle. Ook hier treffen we dus meerdere zelfstandige kerken (en dus archiefvormers) aan in één rubriek. Aangezien deze kerken tot dezelfde geloofsovertuiging hoorden en hetzelfde kerkgebouw gebruikten, werd ervoor geopteerd de archiefstukken van de kerken onder één rubriek te beschrijven.
Op 17 juni 1892 vindt een landelijke fusie plaats tussen de kerken vanuit de Afscheiding en Doleantie. De gefuseerde kerken gaan verder onder de naam Gereformeerde Kerken in Nederland. Ook in Vrijhoeve en Sprang smelten de Christelijke Gereformeerde Kerk en Nederduitsche Gereformeerde Kerk in 1893 samen en ontstaan er twee kerken: de Gereformeerde Kerk van Sprang en de Gereformeerde Kerk van ’s Grevelduin-Vrijhoeve-Capelle (kortweg Vrijhoeve) (Zie ook in deze inleiding onder hoofdstuk 1.1.). De archiefstukken van beide kerken over de periode 1892-1981 vinden we terug in de rubrieken C en D.
Tenslotte fuseren beide kerken op 1 januari 1982 tot de Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle en omgeving. In die vorm bestaat de kerk ook vandaag de dag nog steeds. Deze stukken vindt men terug in rubriek E.
Binnen de rubrieken A tot en met E is steeds dezelfde indeling terug te vinden, namelijk een indeling naar organisatie. Daarbij is vooreerst de driedeling gemaakt: kerkenraad, diaconie en beheerszaken. Deze drie organen zijn dan ook steeds zelfstandige archiefvormers binnen de organisatie. Daarnaast bestaan in de kerkelijke gemeenten vanaf de twintigste eeuw meerdere commissies, raden of verenigingen zoals jongeren-, mannen- of vrouwenverenigingen. Hiermee volgt deze inventaris de "Handleiding voor inventarisatie van het archief van de kerkelijke gemeente" zoals aangeraden door de Protestantse Kerk.
Zowel bij de archieven van de kerkenraad, van de diaconie als de commissie van beheer zijn steeds 'stukken van algemene aard' en 'stukken betreffende bijzondere onderwerpen' terug te vinden. Onder de algemene stukken vallen steeds de notulen en de correspondentie, maar bijvoorbeeld bij de kerkenraad ook jaarverslagen of statistieken.
De kerkenraad heeft als taak het leiding geven aan de gemeente. Dit omvat onder andere het toezicht op de predikant en op het bedienen van de sacramenten als doop en avondmaal op de juiste manier. Ook de geloofspraktijk en de levenswandel van de gemeenteleden hebben de aandacht van de kerkenraad. Daarnaast onderhoudt hij bijvoorbeeld de contacten met andere kerken. De 'stukken betreffende bijzondere onderwerpen' zijn ingedeeld volgens deze taken. Zo zijn er steeds in meer of mindere mate stukken aan te treffen betreffende organisatie, ledenregistratie, voorgangers, pastorale zorg, samenwerking en kerkvisitatie.
De diaconieën in Sprang-Capelle waren steeds klein en brachten dan ook niet zo veel archiefstukken voort. In de meeste gevallen gaat het alleen over de financiële jaarstukken of kasboeken en enkele stukken betreffende de eigendommen. Over de steun aan of het onderhoud van armlastige gemeenteleden zal men in de archieven maar weinig informatie aantreffen.
De derde zelfstandige archiefvormer binnen de organisatie, de commissie van beheer, houdt toezicht op het financiële beheer in de gemeente en op het onderhoud en de instandhouding van het kerkgebouw en andere onroerende bezittingen zoals de pastorie. Tevens omvat de beheerstaak het inzamelen van de geldelijke bijdragen van de gemeenteleden ten behoeve van de kerk en het toezicht op het personeel zoals de koster of de werkster. De schriftelijke getuigen van deze taken zijn ingedeeld in de rubrieken: organisatie, eigendommen, financiën en personeel.
Zoals reeds vermeld zijn er voor de twintigste eeuw ook stukken bewaard gebleven van verschillende commissies, raden en verenigingen. Hier kan het gaan over bijvoorbeeld notulen, correspondentie, reglementen, jaarverslagen of kasboeken. Deze organen kunnen van allerlei aard zijn, er zijn stukken van de orgelcommissie, evangelisatiecommissie, jongelingsvereniging, jeugdraad enzoverder.
Rubriek F bevat de documentatie bij deze archieven. De foto's van 18 predikanten zijn gedetailleerd beschreven met geboortedatum, eventuele overlijdensdatum en datums van intrede en afscheid. Van de kerken zijn een aantal mooie bijbels bewaard gebleven. Het oudste boek van 1702 is een prachtige uitgave voorzien van prenten en kaartmateriaal. Tenslotte kan men hier ook diverse drukwerken aantreffen, waaronder de kerkbladen 'Kontakt' van 1963 tot 2016.
laatste wijziging 06-03-2024
641 beschreven archiefstukken
633 gedigitaliseerd
totaal 40.685 bestanden
3. Aanwijzingen voor de gebruiker
3.1. Openbaarheidsbeperkingen
3.2. Beperkingen aan het gebruik
3.3. Citeerinstructie
laatste wijziging 06-03-2024
641 beschreven archiefstukken
633 gedigitaliseerd
totaal 40.685 bestanden
4. Verwant materiaal
4.1. Publicaties
laatste wijziging 06-03-2024
641 beschreven archiefstukken
633 gedigitaliseerd
totaal 40.685 bestanden
5. Bijlagen
5.1. Schematisch overzicht van de Gereformeerde Kerken
laatste wijziging 06-03-2024
641 beschreven archiefstukken
633 gedigitaliseerd
totaal 40.685 bestanden
Erfgoedstuk

Kenmerken

Datering:
1835-2023
Titel:
Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle e.o. en rechtsvoorgangers
Beschrijving:
Inventaris van de archieven van de Gereformeerde Kerk Sprang-Capelle e.o. en rechtsvoorgangers
Jaar van inventarisatie:
2018-2024
Inhoud/samenvatting:
Plaatselijke gemeenschap van lidmaten bestuurd door de kerkeraad, bestaande uit predikant (zielzorg, prediking), ouderlingen (opzicht en tucht) en diakenen (armenzorg). De kerkvoogdij beheerde de eigendommen en financiën.
Auteur:
Jan Korpershoek, L.M.C. Verwimp, Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Heusden
Omvang:
8 m
Openbaarheid:
Beperkt. Toestemming nodig voor alles jonger dan 50 jaar.
Uitgever:
Streekarchief Langstraat Heusden Altena, Heusden
Geografische namen:
Categorie:
laatste wijziging 06-03-2024
641 beschreven archiefstukken
633 gedigitaliseerd
totaal 40.685 bestanden